Κυριακή 26 Απριλίου 2009

Συναίνεση εδώ και τώρα για την ενέργεια
Του Θοδωρου Παναγου*
Aπό το πρόσφατο συνέδριο του Economist για την ενέργεια προέκυψαν ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα. Κατ’ αρχάς, από τις τοποθετήσεις των πολιτικών προσώπων, που εκπροσώπησαν τις δύο μεγαλύτερες πολιτικές δυνάμεις του τόπου, διαφάνηκε η πρόθεση συναίνεσης για την αντιμετώπιση των ζητημάτων του ενεργειακού τομέα της χώρας.

Ευελπιστούμε ότι η παραπάνω διαφαινόμενη πρόθεση δεν συνιστά μια εικονική πραγματικότητα και πως οφείλεται στην προφανή διαπίστωση ότι η ενέργεια αποτελεί κύριο και απαραίτητο μέσο για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και την ευημερία των πολιτών, ανεξάρτητα από την πρόθεσή τους σε ψήφο κατά τις εκλογές. Ειδικά, στον τομέα της ενέργειας πρέπει να συμφωνήσουν όλοι ότι το τυχόν πολιτικό κόστος από τη λήψη αναγκαίων μέτρων δεν θα πρέπει να προσμετράται στην εκάστοτε κυβέρνηση, προς όφελος της εκάστοτε αντιπολίτευσης. Τα συγκεκριμένα προβλήματα είναι πάνω από κόμματα και απασχολούν όλους τους πολίτες. Παράλληλα, οι λύσεις είναι συγκεκριμένες, ανεξάρτητα ποιος διαχειρίζεται την πολιτική εξουσία και είναι αθέμιτο να παραπλανώνται οι πολίτες ότι υπάρχουν μαγικές λύσεις που δεν εφαρμόζονται, χάριν δήθεν σκοπιμοτήτων.

Στο πλαίσιο της ανωτέρω διαπίστωσης, ο τρόπος διαχείρισης της ενέργειας στη χώρα πρέπει να τεθεί ως άμεση εθνική στρατηγική προτεραιότητα, να μείνει εκτός κομματικών και άλλων αντεγκλήσεων και οι αντίστοιχοι κοινωνικοί εταίροι οφείλουν να διαλέγονται, ενδεχομένως στο πλαίσιο του Κοινοβουλίου, και να συμφωνούν. Η ενέργεια είναι ένα αγαθό που, υπό τις σημερινές συνθήκες, είναι ακριβό. Αρα, πρέπει όλοι να την εξοικονομούμε με κάθε τρόπο, να μην την σπαταλούμε, αλλά και να αποδεχθούμε ότι δεν μπορεί να διατίθεται σε τιμή κάτω του κόστους παραγωγής της.

Η χώρα έχει έλλειμμα ενέργειας και η επάρκεια του εφοδιασμού πρέπει να στηριχθεί, για πολλούς λόγους, σε διάφορες πηγές, είτε αυτές είναι ανανεώσιμες, είτε συμβατικές. Για την επάρκεια του εφοδιασμού, αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος, απαιτούνται νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, σύγχρονες, ευέλικτες και με υψηλή απόδοση. Για να ενταχθούν τέτοιες μονάδες στο σύστημα απαιτείται η διαμόρφωση του κατάλληλου περιβάλλοντος. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι καμιά μονάδα ηλεκτροπαραγωγής δεν μπορεί να λειτουργήσει, αν δεν αμείβεται τουλάχιστον στο πραγματικό της κόστος.

Στη συνέχεια, για να λειτουργήσει ορθολογικά η αγορά και τελικά να εξυπηρετήσει τον καταναλωτή, που είναι και ο τελικός αποδέκτης όλων των προσπαθειών, πρέπει να υπάρξουν σωστά τιμολόγια. Τέτοια είναι αυτά που η τιμή τους ανταποκρίνεται στο κόστος της κάθε δραστηριότητας. Χωρίς αυτά δεν θα γίνουν νέες επενδύσεις στα δίκτυα και η ενέργεια δεν θα παρέχεται με ποιότητα. Οι παραπάνω επενδύσεις είναι απόλυτα αναγκαίες, γιατί εκτός από την ποιότητα υπηρεσιών, θα διευκολύνει και τη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πράγμα που όλοι επαγγέλλονται, αλλά λίγοι γνωρίζουν τα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν για να επιτευχθεί η διείσδυση αυτή. Είναι, λοιπόν, δεδομένο ότι πρέπει άμεσα να αρθούν οι χρόνιες στρεβλώσεις που υφίστανται στα τιμολόγια, μεταξύ κατηγοριών πελατών και πρέπει στο αποτέλεσμα αυτό να συμφωνήσουν όλοι.

Οι τοπικές κοινωνίες θα πρέπει να εξορθολογίσουν τα κριτήρια των αντιδράσεών τους κατά των επενδύσεων των έργων ενέργειας. Η άκριτη και αβασάνιστη αντίδραση σε κάθε πρωτοβουλία συνιστά μη παραδεκτή παρέμβαση στην εθνική στρατηγική, για να σταθεί η χώρα με δικά της πόδια στην παραγωγή ενέργειας. Υπάρχουν επαρκείς κανόνες και νομοθεσία για να προστατεύσουν το δικαίωμα του πολίτη για ένα καθαρό περιβάλλον. Τις περισσότερες φορές οι πολίτες αντιδρούν από έλλειψη πληροφόρησης. Τόσο η κεντρική διοίκηση, όσο και οι τοπικές αυτοδιοικήσεις, οφείλουν να ενημερώνουν τους πολίτες, αμερόληπτα και αντικειμενικά, ώστε οι τελευταίοι να μη γίνονται θύματα παραπληροφόρησης.

Η χώρα μπορεί να εξελιχθεί σε ενεργειακό κέντρο και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι δραστηριότητες ενέργειας μπορεί να αποτελέσουν την ατμομηχανή της οικονομίας την τρέχουσα εικοσαετία. Για να γίνει, όμως, αυτό πρέπει να το θέλουμε όλοι μας.

*Αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_1_26/04/2009_312273=======================
Ε.Ε.: Η Ελλάδα το πιο αφερέγγυο κράτος έναντι των πολιτών της
Εως και 330 ημέρες η καθυστέρηση εξόφλησης των οφειλών του Δημοσίου
Ως το πλέον αφερέγγυο εμφανίζεται το ελληνικό Δημόσιο μεταξύ των υπολοίπων χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σε σχετική έκθεση της Κομισιόν. Την ίδια ώρα, που το οικονομικό επιτελείο επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία ότι δεν είναι ικανοποιημένο από τον ρυθμό με τον οποίο διοχετεύεται το πακέτο ενίσχυσης της οικονομίας από τις τράπεζες στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, οι ευρωπαϊκές αρχές θεωρούν ότι η κατάσταση στην Ελλάδα έχει φτάσει στο απροχώρητο, σε ό,τι αφορά τις ημέρες καθυστέρησης των πληρωμών από το Δημόσιο στους ιδιώτες.

Μάλιστα, η Κομισιόν φτάνει στο σημείο να προτρέψει τους ιδιώτες που έχουν να λαμβάνουν από τον κρατικό κορβανά, να πάρουν άμεσα και δραστικά μέτρα για να πιέσουν το Δημόσιο να τους πληρώσει, χωρίς πάντως να προτείνει κάποιες συγκεκριμένες δράσεις προς την κατεύθυνση αυτή.

Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση της Κομισιόν, η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο, βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο του σχετικού δείκτη που μετράει το οικονομικό ρίσκο το οποίο αναλαμβάνουν οι επιχειρήσεις όταν συναλλάσσονται με το Δημόσιο. Στον αντίποδα βρίσκονται η Σουηδία, η Νορβηγία, η Δανία και η Φιλανδία.

Στην Ελλάδα για να πληρωθεί κάποιος ιδιώτης από το Δημόσιο θα πρέπει να περάσουν -κατά μέσο όρο- πάνω από 120 ημέρες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, οι καθυστερήσεις φτάνουν ακόμα και στις 330 μέρες. Στην πλειοψηφία των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, οι πληρωμές των χρεών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες γίνονται κατά μέσο όρο εντός των πρώτων 60 ημερών.

Η εικόνα αυτή, αν και περιγράφει τις υποχρεώσεις του Δημοσίου για το 2005, είναι ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί ακόμα και σήμερα. Μάλιστα, η Κομισιόν, κάνει ειδική αναφορά στην Ελλάδα και στις καθυστερήσεις στις πληρωμές των οφειλόμενων ποσών στον τομέα της υγείας.

Οπως επισημαίνει, παρά το γεγονός ότι έχει βελτιωθεί το νομικό πλαίσιο για την αποπληρωμή των χρεών, οι καθυστερήσεις ανέρχονται ακόμα και σε 330 μέρες, δηλαδή περίπου 11 μήνες. Για τον λόγο αυτό και οι προμηθευτές των νοσοκομείων ζητούν πιεστικά από την κυβέρνηση να δώσει λύση στα χρέη των νοσοκομείων προς αυτούς. Παρά όμως το γεγονός αυτό, το οικονομικό επιτελείο δεν έχει τη δημοσιονομική δυνατότητα να εκταμιεύσει ρευστό για να πληρώσει τους προμηθευτές και γι’ αυτό προωθεί τη λύση της αποπληρωμής των χρεών με ομόλογα.

Παράλληλα, η Κομισιόν επισημαίνει άλλη μια αδυναμία του ελληνικού συστήματος, από την οποία επιβαρύνονται όσοι έχουν δανείσει το Δημόσιο και περιμένουν να πληρωθούν. Οι πιστωτές του κράτους, σε περίπτωση που απευθυνθούν στη δικαιοσύνη για να λάβουν τα χρήματά τους, θα πρέπει να περιμένουν 90 μέρες για να εισπράξουν αυτά που δικαιούνται.

Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της έκθεσης, η εντός χρονοδιαγράμματος αποπληρωμή των χρεών του Δημοσίου (δηλαδή μέσα σε 30 ημέρες από την έκδοση του τιμολογίου), θα οδηγούσε στην ενίσχυση με «ζεστό χρήμα» της αγοράς που θα ξεπέρναγε πιθανότατα τα 7 δισ. ευρώ. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος των καθυστερήσεων, στη Δανία οι αντίστοιχες οφειλές ανέρχονται στα 500 εκατ. ευρώ, ενώ στη Φινλανδία τα χρέη του Δημοσίου είναι μηδενικά. Βέβαια, υπάρχει και το παράδειγμα της Γερμανίας που χρωστάει στους ιδιώτες πάνω από 11 δισ. ευρώ, ωστόσο τα μεγέθη των δύο οικονομικών (ελληνικής και γερμανικής) δυστυχώς δεν είναι συγκρίσιμα.


http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_25/04/2009_312189

Δεν υπάρχουν σχόλια: