οι εργαζόμενοι δικαιούνται να έχουν Πληροφόρηση από τον εργοδότη για τους πιθανούς κινδύνους οφειλόµενους σε χηµικούς παράγοντες

οι εργαζόμενοι δικαιούνται να έχουν Πληροφόρηση από τον εργοδότη για τους πιθανούς κινδύνους οφειλόµενους σε χηµικούς παράγοντες

ΠPOE∆PIKO ∆IATAΓMA 338/2001
"Προστασία της υγείας και ασφαλείας των εργαζοµένων κατά την εργασία από κινδύνους οφειλόµενους σε χηµικούς παράγοντες"
Oι διατάξεις του παρόντος διατάγµατος εφαρµόζονται σε όλες τις επιχειρήσεις, εγκαταστάσεις,εκµεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και του δηµόσιου τοµέα (βιοµηχανικές, γεωργικές, εµπορικές, διοικητικές, εκπαιδευτικές, πολιτιστικές δραστηριότητες, δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών, αναψυχής, κλπ).6. Για την εφαρµογή του παρόντος διατάγµατος στο ∆ηµόσιο, τα NΠ∆∆ και OTA ισχύουν και οι ιδιαίτερεςρυθµίσεις της KYA 88555/3293/88 "Yγιεινή και ασφάλεια του προσωπικού του ∆ηµοσίου, των NΠ∆∆ και των OTA" (721/B) που κυρώθηκε µε το άρθρο 39 του ν. 1836/89.

Άρθρο 2
Ορισµοί Για τους σκοπούς του παρόντος διατάγµατος, νοούνται ως: α. Χηµικός παράγοντας: Κάθε χηµικό στοιχείο ή ένωση, ελεύθερο ή σε πρόσµειξη, όπως υφίσταται σεφυσική κατάσταση ή όπως παράγεται, χρησιµοποιείται ή απελευθερώνεται, µεταξύ των άλλων υπόµορφή αποβλήτων, µέσω οιασδήποτε εργασιακής δραστηριότητας, είτε παράγεται σκοπίµως είτε όχι και είτε διατίθεται στο εµπόριο είτε όχι.
ΤΜΗΜΑ II
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟ∆ΟΤΗ
Άρθρο 4 Καθορισµός και εκτίµηση κινδύνου των επιβλαβών χηµικών παραγόντων 1. Κατά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του, που ορίζονται στο άρθρο 7 παράγραφος 8 και στο άρθρο 8 του π.δ. 17/96 "Mέτρα για την βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας των εργαζοµένων κατά τηνεργασία σε συµµόρφωση µε τις οδηγίες 89/391/EOK και 91/383/EOK" (ΦEK 11/A/18-1-96), ο εργοδότηςοφείλει, καταρχήν, να αξιολογήσει αν στο χώρο εργασίας υφίστανται επιβλαβείς χηµικοί παράγοντες.Εάν αυτό συµβαίνει, τότε εκτιµά κάθε κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων ο οποίοςοφείλεται στην παρουσία των εν λόγω χηµικών παραγόντων, λαµβάνοντας υπόψη τα εξής: - τις εγγενώς επιβλαβείς ιδιότητές τους, - τις πληροφορίες περί ασφάλειας και υγείας που παρέχονται από τον προµηθευτή (π.χ. στο δελτίο δεδοµένων ασφάλειας σύµφωνα µε τις διατάξεις της KYA 378/94 ή της KYA 1197/89), - το επίπεδο, τον τύπο και τη διάρκεια της έκθεσης, - τις περιστάσεις της εργασίας όπου υπεισέρχονται τέτοιοι παράγοντες, περιλαµβανοµένης της ποσότητάς τους, - τις οριακές τιµές έκθεσης ή βιολογικές οριακές τιµές σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία, - τα αποτελέσµατα των ληφθέντων ή ληπτέων προληπτικών µέτρων, - εφόσον υπάρχουν, τα πορίσµατα της τυχόν επίβλεψης της υγείας που έχει ήδη πραγµατοποιηθεί. Ο εργοδότης οφείλει να λαµβάνει συµπληρωµατικές πληροφορίες που απαιτούνται για την εκτίµηση τουκινδύνου, είτε από τον προµηθευτή είτε από άλλες εύκολα διαθέσιµες πηγές. Εάν χρειάζεται, οιπληροφορίες αυτές περιλαµβάνουν την ειδική αξιολόγηση του κινδύνου για τους χρήστες µε βάση τηνισχύουσα νοµοθεσία περί χηµικών παραγόντων (KYA 378/94, KYA 1197/89 κλπ).

42. Ο εργοδότης πρέπει να έχει στη διάθεσή του µια γραπτή εκτίµηση των υφισταµένων κατά την εργασία κινδύνων από χηµικούς παράγοντες, σύµφωνα µε το άρθρο 8 του π.δ. 17/96, και προσδιορίζει τα µέτρα που έχουν ληφθεί σύµφωνα µε τα άρθρα 5 και 6 του παρόντος διατάγµατος.Η εκτίµηση κινδύνου πρέπει να τεκµηριώνεται µε τη δέουσα µορφή, σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις και πρακτική, και µπορεί να περιλαµβάνει απόδειξη από τον εργοδότη ότι η φύση και η έκταση των κινδύνων που σχετίζονται µε τους χηµικούς παράγοντες καθιστά περιττή περαιτέρω λεπτοµερή εκτίµησητων κινδύνων. Η εκτίµηση κινδύνου πρέπει να ενηµερώνεται, ιδίως εάν έχουν σηµειωθεί σηµαντικές αλλαγές οι οποίες την καθιστούν ξεπερασµένη ή όταν τα αποτελέσµατα της επίβλεψης της υγείας το καθιστούν αναγκαίο. 3. Στην εκτίµηση κινδύνου πρέπει να περιλαµβάνονται ορισµένες δραστηριότητες µέσα στην επιχείρηση ήτην εγκατάσταση, όπως η συντήρηση, σχετικά µε τις οποίες µπορεί να προβλεφθεί ότι υπάρχει ενδεχόµενο σηµαντικής έκθεσης ή οι οποίες ενδέχεται να έχουν επιβλαβή αποτελέσµατα για τηνασφάλεια και την υγεία για άλλους λόγους, ακόµη και µετά τη λήψη όλων των τεχνικών µέτρων. 4. Στην περίπτωση δραστηριοτήτων που συνεπάγονται την έκθεση σε πολλούς επιβλαβείς χηµικούςπαράγοντες, ο κίνδυνος εκτιµάται βάσει του κινδύνου που παρουσιάζει ο συνδυασµός όλων αυτών τωνχηµικών παραγόντων. 5. Στην περίπτωση νέας δραστηριότητας όπου υπεισέρχονται επιβλαβείς χηµικοί παράγοντες, η εργασία αρχίζει µόνον όταν έχει γίνει η εκτίµηση του κινδύνου που ενέχει η δραστηριότητα αυτή και έχουν εφαρµοστεί όλα τα προβλεπόµενα προληπτικά µέτρα.Άρθρο 5 Γενικές αρχές για την πρόληψη των κινδύνων που συνδέονται µε επιβλαβείς χηµικούς παράγοντες και εφαρµογή των άρθρων 6, 7 και 10 του διατάγµατος όσον αφορά την εκτίµηση των κινδύνων1. Κατά την εκπλήρωση της υποχρέωσής του να διασφαλίζει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζοµένωνκατά την άσκηση οιασδήποτε δραστηριότητας στην οποία υπεισέρχονται επιβλαβείς χηµικοί παράγοντες,ο εργοδότης λαµβάνει τα αναγκαία προληπτικά µέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 7 παράγραφοι 5, 6 και 7 του π.δ 17/96, καθώς και τα µέτρα που προβλέπονται στο παρόν διάταγµα. 2. Οι κίνδυνοι για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζοµένων κατά την εργασία όπου υπεισέρχονταιεπιβλαβείς χηµικοί παράγοντες πρέπει να εξαλείφονται ή να περιορίζονται στο ελάχιστο µε: - το σχεδιασµό και την οργάνωση εργασίας στο χώρο εργασίας, - την πρόβλεψη κατάλληλου εξοπλισµού για την εργασία µε χηµικούς παράγοντες και διαδικασιών συντήρησης που διασφαλίζουν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζοµένων κατά την εργασία, - τη µείωση στο ελάχιστο του αριθµού των εργαζοµένων που υφίστανται ή είναι πιθανόν να υποστούν έκθεση, - τον περιορισµό στο ελάχιστο της διάρκειας και της έντασης της έκθεσης, - κατάλληλα µέτρα υγιεινής, - περιορισµό της ποσότητας χηµικών παραγόντων που υπάρχουν στο χώρο εργασίας στο ελάχιστο που απαιτείται για το συγκεκριµένο τύπο εργασίας, - κατάλληλες διαδικασίες εργασίας που περιλαµβάνουν ρυθµίσεις για τον ασφαλή χειρισµό, αποθήκευση και µεταφορά, εντός του χώρου εργασίας, επιβλαβών χηµικών παραγόντων και αποβλήτων που περιέχουν τέτοιους χηµικούς παράγοντες. 3. Όταν τα αποτελέσµατα της εκτίµησης κινδύνου που προβλέπεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 καταδεικνύουν ότι υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων, εφαρµόζονται τα ειδικά µέτρα προστασίας, πρόληψης και παρακολούθησης που προβλέπονται στα άρθρα 6, 7 και 10. 4. Οι διατάξεις των άρθρων 6, 7 και 10 δεν εφαρµόζονται εάν τα αποτελέσµατα της εκτίµησης κινδύνου κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 1 αποδεικνύουν ότι οι ποσότητες επιβλαβούς χηµικού παράγοντα που υπάρχουν στο χώρο εργασίας παρουσιάζουν µικρό κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία τωνεργαζοµένων και ότι τα µέτρα που λαµβάνονται σύµφωνα µε τις παραγράφους 1 και 2 του παρόντοςάρθρου είναι επαρκή για τη µείωση του κινδύνου αυτού.

Άρθρο 6
Ειδικά προστατευτικά και προληπτικά µέτρα 1. Ο εργοδότης διασφαλίζει ότι ο κίνδυνος από επιβλαβή χηµικό παράγοντα για την ασφάλεια και την υγείατων εργαζοµένων κατά την εργασία εξαλείφεται ή µειώνεται στο ελάχιστο. 2. Για την εφαρµογή της παραγράφου 1 προτιµάται η αντικατάσταση, δηλαδή ο εργοδότης αποφεύγει τηχρησιµοποίηση ενός επιβλαβούς χηµικού παράγοντα, αντικαθιστώντας τον µε χηµικό παράγοντα ήδιεργασία που, υπό τις συνθήκες χρήσης, δεν είναι επιβλαβής ή, κατά περίπτωση, είναι λιγότερο επιβλαβής για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων. Όταν η φύση της δραστηριότητας δεν επιτρέπει την εξάλειψη του κινδύνου µέσω αντικατάστασης, λαµβανοµένων υπόψη των δραστηριοτήτων και της εκτίµησης του δυνητικού κινδύνου που προβλέπεται στο άρθρο 4, ο εργοδότης διασφαλίζει ότι ο κίνδυνος περιορίζεται στο ελάχιστο, µέσω της εφαρµογής προστατευτικών και προληπτικών µέτρων, τα οποία συνάδουν µε την εκτίµηση του κινδύνου που γίνεται σύµφωνα µε το άρθρο 4. Στα εν λόγω µέτρα συγκαταλέγονται, κατά σειρά προτεραιότητας, τα εξής: α. Ο σχεδιασµός των κατάλληλων εργασιακών διαδικασιών και µηχανικών ελέγχων και η χρησιµοποίηση κατάλληλου εξοπλισµού και υλικών, ούτως ώστε να αποφεύγεται ή να ελαχιστοποιείται η έκλυση επιβλαβών χηµικών παραγόντων οι οποίοι ενδέχεται να παρουσιάζουν κίνδυνο για την ασφάλεια καιτην υγεία των εργαζοµένων στο χώρο εργασίας β. Η εφαρµογή µέτρων συλλογικής προστασίας στην πηγή του κινδύνου, όπως επαρκούς αερισµού και κατάλληλων οργανωτικών µέτρων γ. Όταν η έκθεση δεν είναι δυνατόν να αποφευχθεί µε άλλα µέσα, η εφαρµογή µέτρων ατοµικής προστασίας, συµπεριλαµβανοµένου προσωπικού προστατευτικού εξοπλισµού.3. Τα µέτρα που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου συνοδεύονται από επίβλεψη της υγείας σύµφωνα µε το άρθρο 10 εφόσον είναι σκόπιµο λόγω της φύσης του κινδύνου. 4. Ο εργοδότης πραγµατοποιεί τακτικά, και όποτε επέρχεται οιαδήποτε µεταβολή στις συνθήκες πουενδέχεται να επηρεάσει την έκθεση των εργαζοµένων σε χηµικούς παράγοντες, τις αναγκαίες µετρήσειςτων χηµικών παραγόντων που ενδέχεται να παρουσιάζουν κίνδυνο για την υγεία των εργαζοµένων στοχώρο εργασίας, ιδίως σε σχέση µε τις οριακές τιµές έκθεσης, εκτός εάν ο εργοδότης αποδεικνύει σαφώς µε άλλα µέσα, σύµφωνα µε την παράγραφο 2, ότι έχει επιτευχθεί κατάλληλη πρόληψη και προστασία.Όταν διενεργείται τακτικός έλεγχος του περιβάλλοντος τηρούνται τα βιβλία και οι κατάλογοι που προβλέπονται από το άρθρο 26 του ν. 1568/85, όπου καταχωρούνται µε ακρίβεια όλα τα στοιχεία τωνελέγχων. Για την τήρηση των στοιχείων αυτών µπορεί να εφαρµοσθεί το σύστηµα τήρησης αρχείου το οποίοακολουθεί η επιχείρηση, αρκεί το σύστηµα αυτό να εξασφαλίζει τη συστηµατική και οργανωµένηκαταχώρηση αλλά και την εύκολη και γρήγορη ανεύρεση και αξιολόγησή τους. Η καταχώρηση των στοιχείων των ελέγχων του περιβάλλοντος θα περιλαµβάνει τουλάχιστον τα εξής: α) Την ηµεροµηνία, τον αριθµό, τη θέση (ή τον χώρο), τη διάρκεια κάθε δειγµατοληψίας, τον τύπο της (“ατοµική” ή “στατική”) και το αν διενεργείται, σε επίπεδο οµάδας, καθώς και τα ονοµατεπώνυµα τωναντίστοιχων εργαζοµένων και το είδος της εργασίας. β) Τον τύπο του οργάνου της δειγµατοληψίας, το φορέα της ανάλυσης των δειγµάτων και κάθε άλλοστοιχείο σχετικό µε τη µέτρηση. γ) Το αποτέλεσµα της µέτρησης και το εκτιµώµενο επίπεδο έκθεσης στη διάρκεια 8ωρης ηµερήσιας εργασίας. δ) Στοιχεία και παρατηρήσεις σχετικά µε τα τεχνικά ή άλλα µέτρα και µέσα πρόληψης καθώς και µεάλλους παράγοντες που χαρακτήριζαν τις συνθήκες εργασίας και έκθεσης των εργαζοµένων στοχηµικό παράγοντα κατά τη διάρκεια της δειγµατοληψίας και ήταν δυνατόν να επηρεάσουν το αποτέλεσµά της. 5. Κατά τη διεκπεραίωση των υποχρεώσεων που θεσπίζονται στο άρθρο 4 ή απορρέουν από αυτό, οεργοδότης λαµβάνει υπόψη τα αποτελέσµατα των διαδικασιών που προβλέπονται στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου. Οπωσδήποτε, όποτε σηµειώνεται υπέρβαση µιας οριακής τιµής έκθεσης σύµφωνα µε την ισχύουσανοµοθεσία, ο εργοδότης λαµβάνει αµέσως µέτρα, λαµβάνοντας υπόψη το χαρακτήρα του ορίου αυτού, για να διορθώσει την κατάσταση, λαµβάνοντας προληπτικά και προστατευτικά µέτρα.

Σε κάθε εργοδότη που παραβαίνει από αµέλεια ή πρόθεση τις διατάξεις του παρόντος επιβάλλονται οι ποινικές κυρώσεις του άρθρου 25 του ν. 2224/94 .
Άρθρο 16
Έλεγχος εφαρµογής O έλεγχος της εφαρµογής του παρόντος ανατίθεται στις αρµόδιες υπηρεσίες του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας
Άρθρο 17
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος διατάγµατος αρχίζει από τη δηµοσίευσή του στην Eφηµερίδα της Kυβερνήσεως. Στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναθέτουµε τη δηµοσίευση και την εκτέλεση τουπαρόντος διατάγµατος. Aθήνα, 3 Οκτωβρίου 2001