Κρας τεστ για το μέλλον των Επικουρικών
Στο στόχαστρο των εκπροσώπων της τρόικας αναμένεται να βρεθούν τα ελλειμματικά Επικουρικά όπως αυτά των ΔΕΚΟ και των τραπεζών. Επανεξετάζονται οι συντάξεις με ποσοστό αναπλήρωσης πάνω από 30%.
Τεστ αντοχής για τα επικουρικά ταμεία αποτελεί η κρίσιμη συνάντηση της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας με εκπροσώπους της τρόικας, που θα πραγματοποιηθεί αυτήν την Τετάρτη.
Στο επίκεντρο της συζήτησης θα βρεθεί το χρονοδιάγραμμα των αλλαγών στις επικουρικές συντάξεις, οι οποίες θα περάσουν από «κόσκινο».
Το εύρος των παρεμβάσεων εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση του κάθε Ταμείου, αλλά και το ύψος της καταβαλλόμενης σύνταξης. Ουσιαστικά στο «στόχαστρο» θα βρεθούν τα ελλειμματικά ταμεία αλλά και όσα -σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες- έχουν ποσοστό αναπλήρωσης που ξεπερνά το 30%.
Κρίσιμη συνάντηση του υπ. Εργασίας με την τρόικα την Τετάρτη για τις επικουρικές συντάξειςΗδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία για την εκπόνηση αναλογιστικών μελετών, από τα αποτελέσματα των οποίων θα κριθεί και η έκταση των αλλαγών.
Με βάση το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Εργασίας, οι αναλογιστικές μελέτες πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο στα μεγάλα επικουρικά ταμεία και μέχρι τον Σεπτέμβριο στα υπόλοιπα.
Οι αλλαγές στην επικουρική ασφάλιση θα αφορούν:
Οσα ταμεία έχουν ελλείμματα και δεν μπορούν να ανταποκριθούν τις υποχρεώσεις τους. Στην κατηγορία αυτή μεταξύ άλλων ανήκουν τα επικουρικά ταμεία των ΔΕΚΟ (π.χ. της ΕΥΔΑΠ και της ΔΕΗ) και των τραπεζών.
Σημειώνεται πως υπάρχουν ήδη επικουρικά ταμεία που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα (π.χ. το Ταμείο της Γενικής Τράπεζας επί ενάμιση χρόνο δεν είχε τη δυνατότητα να καταβάλλει συντάξεις και τελικά εντάχθηκε στο ΕΤΕΑΜ).
Αναλογιστικά προβλήματα
Την ίδια στιγμή τα δύο μεγαλύτερα επικουρικά ταμεία -δηλαδή το ΕΤΕΑΜ (μισθωτοί ιδιωτικού τομέα) και το ΤΕΑΔΥ (δημόσιοι υπάλληλοι)- αντιμετωπίζουν αναλογιστικά αλλά όχι ταμειακά προβλήματα.
Οσα ταμεία έχουν ποσοστό αναπλήρωσης πάνω από 30%, ανάλογα βέβαια και με την οικονομική τους κατάσταση. Στόχος είναι να περιοριστούν οι υψηλές συντάξεις, κυρίως σε όσους ασφαλιστικούς φορείς δεν είναι οικονομικά εύρωστοι.
Ωστόσο οι αλλαγές θα επεκταθούν και σε επικουρικά ταμεία που σήμερα είναι «υγιή», αλλά σε βάθος χρόνου ενδέχεται να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, μεταξύ άλλων, θα βρεθούν τα Ταμεία των ναυτικών πρακτόρων (ΤΑΝΠΥ), των φαρμακευτικών υπαλλήλων και το Ταμείο των εργαζομένων στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις.
Με βάση τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας, το ποσοστό της μείωσης των συντάξεων δεν θα είναι ενιαίο αλλά θα είναι σε άμεση συνάρτηση με την κατάσταση του κάθε ασφαλιστικού φορέα.
Πάντως, σε γενικές γραμμές στόχος είναι οι επικουρικές συντάξεις να διαμορφώνονται στο 20% του συντάξιμου μισθού, κάτι που εφαρμόζεται ήδη στους νέους ασφαλισμένους.
Τέλος, πρέπει να αναφερθεί πως η Εθνική Αναλογιστική Αρχή έχει ήδη καλέσει τις διοικήσεις των επικουρικών ταμείων να στείλουν μηχανογραφημένα στοιχεία για το χρονικό διάστημα από το 2004 έως και το 2008.
Μεταξύ άλλων συγκεντρώνονται αναλυτικά στοιχεία ανά έτος για το «προφίλ» των ασφαλισμένων (π.χ. ηλικία συνταξιοδότησης, ύψος σύνταξης), την περιουσία των Ταμείων, το ύψος των εισφορών, ακόμα και για τον αριθμό των νέων συντάξεων.
ΤΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Από το 2012 το «ψαλίδι» και σε βάθος εννέα χρόνων
Σε... δόσεις θα τεθούν σε ισχύ οι αλλαγές στα επικουρικά ταμεία, με τη μεταβατική περίοδο να φτάνει τα εννιά χρόνια. Την επόμενη χρονιά θα ξεκινήσουν οι πρώτες μειώσεις των επικουρικών συντάξεων σε όσα ασφαλιστικά ταμεία είναι στο «κόκκινο».
Στη συνέχεια -και το αργότερο μέχρι το 2020- θα έχουν δρομολογηθεί οι αλλαγές και στα υπόλοιπα επικουρικά ταμεία. Στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι να υπάρξει ικανοποιητική μεταβατική περίοδος, για να αποφευχθούν βίαιες ανατροπές στα ασφαλιστικά δικαιώματα.
Οι επερχόμενες αλλαγές στις επικουρικές συντάξεις θα αφορούν όχι μόνο όσους μπουν στην αγορά εργασίας μετά την ψήφιση του νόμου αλλά και τους νυν εργαζομένους. Ωστόσο, ακόμα δεν έχει διευκρινιστεί το κατά πόσο θα επηρεαστούν όσοι ήδη παίρνουν υψηλές συντάξεις από επικουρικά ταμεία που βρίσκονται σε οικονομικό αδιέξοδο.
Σημειώνεται πως το μεγάλο πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος είναι η ανατροπή της αναλογίας ασφαλισμένων προς συνταξιούχους, που οδηγεί τα Ταμεία σε αργό θάνατο. Είναι χαρακτηριστικό πως το 1980 σε κάθε συνταξιούχο αναλογούσαν 5,05 εργαζόμενοι, ενώ το 2009 η αναλογία έπεσε στο ένας προς 2,64.
Μαζική έξοδος
Τα προβλήματα αναμένεται να γίνουν εντονότερα τα επόμενα χρόνια, καθώς συνεχίζεται κυρίως στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα η μαζική «έξοδος» ασφαλισμένων στη σύνταξη. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση, εννιά στα δέκα επικουρικά ταμεία κινδυνεύουν να μην περάσουν τις... εξετάσεις και οι μελέτες να δείξουν αναλογιστικά προβλήματα.
Προβληματίζουν τα ελλείμματα
Αγκάθι το κλείσιμο της μαύρης τρύπας των 7,6 δισ. ευρώ
Η «μαύρη τρύπα» των 7.6 δισεκατομμυρίων ευρώ, που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα ασφαλιστικά ταμεία και ο ΟΑΕΔ, απασχολεί έντονα την τρόικα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εκπρόσωποι των δανειστών κατά την επίσκεψή τους στη χώρα μας εστιάζουν το ενδιαφέρον τους σε δύο «καυτά» θέματα:
Τις οφειλές του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ, οι οποίες αγγίζουν τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το έλλειμμα στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, το οποίο ξεπερνά τα 1.6 δισ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό πως στο Ταμείο αυτή τη στιγμή εκκρεμούν 37.000 αιτήσεις για το εφάπαξ, ωστόσο δεν υπάρχει ρευστό για την καταβολή του βοηθήματος.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών ζητούν αναλυτικά στοιχεία για την πορεία αυτών των οφειλών και τον τρόπο, με τον οποίο η ελληνική πλευρά σκοπεύει να τις ρυθμίσει.
Από την πλευρά του υπουργείου Εργασίας επισημαίνεται πως η αποπληρωμή των οφειλών του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ έχει ήδη ξεκινήσει και θα συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα. Φέτος με το πρόγραμμα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών -για το οποίο υπάρχει συνεργασία των δύο φορέων- θα ρυθμιστούν οφειλές ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.
Οσον αφορά το Ταμείο Πρόνοιας, σε πρώτη φάση θα δοθεί ένα δάνειο της τάξης των 500 εκατομμυρίων ευρώ (κυρίως από το ΤΕΑΔΥ), για να ξεμπλοκάρει η καταβολή του εφάπαξ. Οι επόμενες κινήσεις θα γίνουν μετά την εφαρμογή του νέου μισθολογίου στον δημόσιο τομέα, οπότε και θα εξεταστούν εναλλακτικά σενάρια (όπως για παράδειγμα η επιβολή εισφοράς 2% με 3% στις πρόσθετες αποδοχές των εργαζομένων).
Αντίλογος
Οφέλη από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση
Αναλυτικά στοιχεία για τα αποτελέσματα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα παρουσιάσει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας στην τρόικα την Τετάρτη. Το μέτρο εφαρμόζεται ήδη στον ΟΑΕΕ και μέχρι τον Μάιο θα έχει επεκταθεί στο σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων.
Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου η φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε πέρυσι κατά 850 εκατομμύρια ευρώ και αναμένεται το 2011 να εξοικονομηθούν 1,4 δισεκατομμύρια. Είναι χαρακτηριστικό πως το τελευταίο τρίμηνο του 2010 η φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε στον ΟΑΕΕ κατά 45% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010.
Αρκεί να αναφερθεί πως στο Ταμείο των αυτοαπασχολουμένων μέσα σε ένα τρίμηνο οι συνταγές μειώθηκαν από 950.000 σε 620.000. Πριν από μία εβδομάδα μπήκαν στο σύστημα δύο υποκαταστήματα του ΙΚΑ (στο Περιστέρι και στην Αγία Παρασκευή) και σταδιακά το μέτρο θα επεκταθεί και στα υπόλοιπα.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Εργασίας, Γιώργο Κουτρουμάνη, μέχρι το 2012 η δαπάνη για το σύνολο των Ταμείων θα μειωθεί στα 7 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 10,6 δισεκατομμύρια ευρώ που ήταν το 2009.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ
============================
Ζητούν νέες περικοπές σε αποδοχές, προσωπικό
Με καυτή ατζέντα για μισθούς, κοινωνικές παροχές και φόρους ξεκινούν αύριο οι επαφές των επικεφαλής της τρόικας με κυβερνητικά στελέχη, στο πλαίσιο της τρίτης και πλέον κρίσιμης αξιολόγησης του οικονομικού προγράμματος που θα κρίνει την εκταμίευση της τέταρτης δόσης των 150 δισ. ευρώ.
Τα μηνύματα από την προκαταρκτική εξέταση που διενήργησε το κλιμάκιο των τεχνοκρατών δείχνουν ότι το οικονομικό επιτελείο θα βρεθεί υπό ασφυκτικό κλοιό αμφισβητήσεων για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και πιέσεων για επιτάχυνση, αλλά και διεύρυνση του πακέτου των μέτρων προσαρμογής.
Τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναμένουν ότι η τρόικα θα τηρήσει σκληρή και αδιάλλακτη στάση όσον αφορά την υλοποίηση των δεσμεύσεων του μνημονίου και ότι θα πιέσει για νέες περικοπές στις αμοιβές στο Δημόσιο, κλείσιμο φορέων και οργανισμών με απολύσεις και μεταθέσεις προσωπικού, αύξηση άμεσων και έμμεσων φόρων και ψαλίδισμα των κοινωνικών επιδομάτων.Επί τάπητος θα τεθούν:
1. Η μείωση των αποδοχών στο Δημόσιο με την καθιέρωση του νέου μισθολογίου που θα προβλέπει ψαλίδισμα και κατάργηση δεκάδων επιδομάτων, οριζοντιοποίηση των αμοιβών, περικοπές στους μισθούς που ξεπερνούν ένα ορισμένο ύψος και εξομοίωση των αποδοχών στο Δημόσιο με εκείνες του ιδιωτικού τομέα. Η τρόικα έχει ήδη εισηγηθεί να μειωθεί η αναλογία των επιδομάτων προς τους βασικούς μισθούς και να συνδεθούν τα επιδόματα με την παραγόμενη εργασία, να αυξηθούν οι ώρες εργασίας από τις 7 στις 8 την ημέρα και να αυξηθεί ο χρόνος ωρίμανσης των βασικών μισθών, ενώ θέτει στο τραπέζι την περαιτέρω μείωση ή ακόμη και την πλήρη κατάργηση των επιδομάτων εορτών και αδείας.
2. Η μείωση του προσωπικού στο Δημόσιο με κατάργηση θέσεων, μετατάξεις, ακόμα και απολύσεις, καθώς και συνέχιση του παγώματος των προσλήψεων.
3. Η περιστολή των κοινωνικών δαπανών μέσω της επαναξιολόγησης όλων των προγραμμάτων που αφορούν επιδόματα πρόνοιας και εισοδηματικές ενισχύσεις. Βάσει των δεσμεύσεων του μνημονίου τα επιδόματα (οικογενειακό, ανεργίας κ.ά.) θα χορηγούνται με εισοδηματικά και άλλα οικονομικά κριτήρια. Η αρχή θα γίνει με τα οικογενειακά επιδόματα, τα οποία φέτος προβλέπεται να περικοπούν κατά 150 εκ. ευρώ.
4. Το ψαλίδισμα των κρατικών επιχορηγήσεων και επιδοτήσεων προς φορείς, οργανισμούς και ΔΕΚΟ και η κατάργηση της παροχής εγγυήσεων από το Δημόσιο για δανεισμό. Το μέτρο θα συνδυασθεί με συγχωνεύσεις, λουκέτα και αυξήσεις τιμολογίων.
5. Αυξήσεις στη φορολογία εισοδήματος μέσω της καθιέρωσης των νέων τεκμηρίων και αντικειμενικών κριτηρίων και του ηλεκτρονικού φακελώματος της εισοδηματικής περιουσιακής κατάστασης των φορολογούμενων. Το μέτρο εκτιμάται ότι θα αποφέρει φέτος 700 εκ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών προτείνουν ως χρυσή εφεδρεία για τα έσοδα τον περιορισμό ή ακόμα και την κατάργηση του αφορολόγητου ορίου και των εκπτώσεων δαπανών για υψηλά εισοδήματα ή για ορισμένες κατηγορίες επαγγελμάτων.
6. Αύξηση του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας με διαδοχικές αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων, έτσι ώστε να εξομοιωθούν με τις αγοραίες και διεύρυνση της φορολογικής βάσης με ένταξη στον φόρο όλων των ειδών ακινήτων.
7. Μετατάξεις αγαθών και υπηρεσιών σε υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ και κατάργηση των ειδικών μειωμένων συντελεστών που ισχύουν σήμερα σε ορισμένες περιοχές (π.χ. νησιά), καθώς και όλων των απαλλαγών από τον φόρο.
8. Εξίσωση της φορολογίας μεταξύ του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης και νέες αυξήσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης για βενζίνη, ποτά και τσιγάρα.
Επίσης, για την ενίσχυση των φορολογικών εσόδων προωθούνται ρυθμίσεις για την περαίωση εκκρεμών υποθέσεων φορολογίας ακινήτων, ενώ εξετάζεται σοβαρά και το ενδεχόμενο να υπαχθούν στην πρόσφατη ρύθμιση για την περαίωση ανέλεγκτων χρήσεων ελευθέρων επαγγελματιών και ατομικών επιχειρήσεων και όσοι έχουν ακίνητη περιουσία άνω των 400.000 ευρώ. Στο δημοσιονομικό επίπεδο τα πλέον ακανθώδη θέματα στις συζητήσεις του οικονομικού επιτελείου με την τρόικα έχουν να κάνουν με την αμφισβήτηση του προϋπολογισμού και την αποσαφήνιση των μέτρων ύψους 12 δισ. ευρώ που θα περιέχει η μεσοπρόθεσμη έκθεση στρατηγικής.
«ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ»Εντονες επιφυλάξεις για την επίτευξη των στόχων
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τεχνοκράτες της τρόικας που έκαναν φύλλο και φτερό τους λογαριασμούς του κράτους εντόπισαν γκρίζες ζώνες και ελλιπή στοιχεία εκφράζοντας έντονες επιφυλάξεις για την επίτευξη του στόχου για το έλλειμμα το 2010. Το πρόβλημα έγκειται κυρίως στην ασαφή εικόνα για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου και των φορέων της γενικής κυβέρνησης και για τις εγγυήσεις του Δημοσίου που επηρεάζουν το έλλειμμα και το χρέος. Σε περίπτωση που το οικονομικό επιτελείο δεν καταφέρει να αντικρούσει τις ενστάσεις της τρόικας, τότε θα προκύψει θέμα έκτακτων διορθωτικών μέτρων, αφού, σύμφωνα με τους όρους του μνημονίου, οποιαδήποτε απόκλιση από τους στόχους πρέπει να καλύπτεται άμεσα με νέα μέτρα.
Το άλλο καυτό μέτωπο αφορά την αποσαφήνιση του νέου πακέτου ύψους 12 δισ. ευρώ για την περίοδο 2012-2014 που αποτελεί όρο του μνημονίου. Η κυβέρνηση θα προσπαθήσει με κάθε μέσο να πάρει πίστωση χρόνου από την τρόικα και να αποφύγει μέχρι να οριστικοποιηθεί το ευρωπαϊκό σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους την εξειδίκευση των νέων επώδυνων μέτρων. Η επιδίωξη στην παρούσα φάση είναι να υπάρξει ποσοτική περιγραφή των μέτρων με γενικές αναφορές στις πηγές εξοικονόμησης. Το βέβαιο είναι ότι το κύριο βάρος της προσαρμογής θα πέσει στις δαπάνες, πράγμα που σηματοδοτεί νέες περικοπές σε όλο το φάσμα των κονδυλίων του Δημοσίου.
Με βάση το τελευταίο επικαιροποιημένο μνημόνιο, το νέο πακέτο θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων σχέδια αναδιάρθρωσης για τις μεγάλες ή και ζημιογόνες ΔΕΚΟ, καθώς και κλείσιμο των μη αναγκαίων φορέων του δημόσιου τομέα, ενώ στο αρχικό μνημόνιο έχουν εγγραφεί ορισμένα συγκεκριμένα μέτρα για την περίοδο 2012-2014, όπως περικοπή του επιδόματος ανεργίας κατά 500 εκ. ευρώ, νέα αύξηση του ΦΠΑ για έσοδα 300 εκ. ευρώ, επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στα μη αλκοολούχα ποτά ύψους 300 εκ. ευρώ και μείωση των πληρωμών προς τις ΔΕΚΟ κατά 800 εκ. ευρώ.
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ
antonakos@pegasus.gr
=========================================
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου